Eyvah! Sahil Güvenlik… | 1. bölüm

Türkiye’nin nehirlerinde, göllerinde ve denizlerinde olta balıkçılığı yapma hevesi ile ne zamandır alabileceği bir kano, bir deniz kayağı arayan ya da zaten bir kano ya da deniz kayağı alıp üzerinden olta atmaya başlamış olan çoğu kişi, yazık ki bu “su araçlarının” ve bununla yapılan “amatör balıkçılığın” yasal durumu hakkında net bir bilgiye sahip değil. “İşin bilenidir” denilerek bu konuda yıllar içerisinde bana yöneltilen birçok soru oldu. Sayıları her geçen gün artan kano-kayak balıkçılığına gayretli ve internette kendi cevaplarını arayan hevesdaşlarım için tüm bu birikmiş sorulardan hareketle meseleye açıklık getirecek bir makale kaleme almanın vakti çoktan gelmişti.

O hâlde; aşağıda listelediğim şablon sorular eşliğinde, Türkiye Cumhuriyeti yasaları çerçevesinde “kano balıkçılığı” veya “kayak ile oltacılık” meselesinin ne olduğuna -ya da diğer bir ifade ile ne olmadığına- değinerek yürürlükteki mevzuata sorgulu yorumlarla açıklık getirmeye çalışayım:

Az evvel dediğim gibi; Akdeniz’in bizim olan yakasında bu eksantrik uğraşının öncüsü ve eskisi olan bana ve şimdi bu yazıyı ilgiyle okuyacak kadar kendisini bu işin heveskârı sayan sizler gibi nice yeni uygulayıcıya rağmen kano balıkçılığı veya kayak ile oltacılık mevzusu, genelin nazarında hâlâ çok yeni ve ilginç bir uğraşıdır. Dolayısı ile kayağım üzerinde geçirdiğim yıllar içerisinde kolluk güçleriyle yaşadığım şahsi münasebetlerde de deneyimlediğim üzere, kayak ile oltacılığın hangi kural ve yönetmeliklerin kapsamı altında değerlendirileceği konusu esasen tam olarak net ve belirgin olmamasına karşılık meselenin hâlâ rekreasyonel bir tanım altında konumlandırılıp, mahiyetinin muhataplarınca tam olarak kavranamamış olmasından kaynaklanan usul ve üslup hataları neticesinde bugüne kadar bir takım nahoş münasebetlerin yaşandığı ve gelecekte de yaşanabileceği çok açıktır. Oysa; yürülükteki bağlayıcı kural ve yönetmeliklerin bu işe getirdiği sınırlamaların yanı sıra, bizlere yüklediği sorumlulukların ve tanıdığı hak ve muafiyetlerin gerek kolluk ve muhafaza memurlarınca, gerekse kayak/kano kullanan rekreasyonel balıkçılarca tam olarak bilinmemesinin yarattığı olumsuzluklar ilk sıradan yine bizleri etkilemektedir. Öte yandan mevzuattaki ifadelerin yeterince ayırt edici olmaması ve üzerinde yeterince düşünülmeden kolayına yorumlanmasından kaynaklanan bu tür olumsuzluklar, o gün için tek gayesi keyfince kürek çekerek belki birkaç da balık yakalamak olan iddiasız biri için bile yazık ki hem idari hem de hukuki bir takım sonuçlar doğurabilmektedir. Kayak ile oltacılığın bir bileni, bu işlere çokça akıl yoranı denilip yıllardır görüşü sorulan biri olarak resmi mevzuatın gelecek güncellemelerinde yapılması gereken kano ve deniz kayağı tanımını, sağlaması gereken teknik çerçeveyi de esas’tan çizerek net bir şekilde ortaya koyayım:

Garajında ya da bahçesinde muhafaza ettiği 3 metrelik kayağına/kanosuna liman kaydı yaptırmak durumunda kalmış olta balıkçılarından, amatör denizci belgesi sunamadığı için uğraşısından vazgeçmesi istenen kürekçilere, kıyıdan birkaç kilometre açıkta faaliyet gösteren donanımlı (!) bir kayağın deniz ve hava şartları uygun olduğu hâlde sahile/limana dönmeye zorlanmasından, bu tür araçlarla rekreasyonel balıkçılığın yasak olduğu şeklindeki asılsız söylemler ve uyduruk gerekçelerle idari para cezasına çarptırılmış kano balıkçılarına kadar, yetkili ancak yetkin olmayan denetçilerin kano ve deniz kayaklarına yönelik esasi açıdan öznel bir değerlendirme yapmaksızın usuli açıdan nesnel ve kestirmeci yaklaşımdaki ısrarından ötürü gereksiz iş ve oluş içerisine itilmiş bir çok rekreasyonist bulunmaktadır. Gerek denizlerde gerekse iç sularda bu türden olumsuz deneyimler yaşamış rekreasyonistlerin yönelttiği sorular esas, usul ve saha gerçekliği arasındaki belirsizliğe işaret etmekle beraber, iletilen sorunlar ise denizlerde ve iç sulardaki denetlemelerin yasal zemini olarak kollukça yürütülen, ancak; rekreasyon algısı ve anlayışının sadece tire ile birbirinden ayrılmış tanımsız iki yalın ifadenin göstermelik kullanımından öteye geçemediği zayıf bir yönetmeliğin rekreasyonist kitlenin sahip olduğu haklar üzerinde yarattığı erozyonu ortaya koymaktadır.